Ribes nigrum 'Titania'Zwarte bes

De zwarte bes is een waardevolle plant in de tuin en groeit het best op een vochtige, maar toch doorlatende (klei)grond, op een beschutte plek in de zon of half schaduw. Hij doet het prima tegen een muurtje maar ook losstaand is het een zeer decoratieve struik.De zwarte bes komt ook in het wild voor op natte, voedselrijke grond in loofbossen en dan vooral in moerasbos.
De zwarte bes is nauw verwant aan de rode bes en zo op het eerste gezicht zijn de planten niet van elkaar te onderscheiden.Maar als u met uw hand langs het blad strijkt, weet u direkt wie wie is.De bladeren en de bessen van de zwarte bes hebben een heel aparte kruidige, muskus-geur.

Deze bladverliezende struik heeft een gelobd blad, geelwitte bloemen in de lente en zachte eetbare zwarte bessen in de zomer.

Medicinaal wordt de zwarte bes gebruikt om het hoge vitamine C-gehalte.
De bladeren hebben een hoog gehalte aan tanine en worden medisch gebruikt (inwendig) als een ontstekingsremmer (anti-allergisch) en uitwendig in gorgeldranken.
Hoe maken we de thee ? We plukken wat jonge bladeren en laten ze trekken in warm water tot men thee bekomt. Deze thee heeft geen krachtige medicinale werking

Gezondheidsdrankjes kan men zelf maken door bladeren en knoppen in een lekkere wijn of likeur te laten trekken.

De zwarte bes bevat ook etherische olie, die gebruikt wordt voor luxe parfums.

Deze etherische olie die ®Cassis ¯ genoemd wordt, wordt onttrokken aan de knoppen van zwarte besplanten die groeien in het ongerepte Noorwegen.

Meestal vind men de bessen niet echt lekker om uit het vuistje te eten, maar eens verwerkt zijn ze heel lekker. Men kan er onder andere siroop van maken, gelei of konfituur, taarten, wijn, likeur en nog veel meer.

In de Bourgogne wordt de beroemde Franse ® Creme de Cassis ¯ gemaakt.

Een scheut van deze likeur in een glas witte wijn krijgt de naam Kir. Een scheut likeur in Champagne wordt Kir Royal genoemd.

De zwarte bes bloeit vroeg, van april tot mei, en is daardoor gevoelig voor nachtvorst. Dit is dan ook de reden dat voornamelijk in de kuststreek zwarte bessen worden geteeld. De zwarte bes is zelfbestuivend, maar kruisbestuiving geeft meer vruchten.

Planten en snoeien
Geplant kan worden in november tot maximaal maart. De grond moet goed losgemaakt zijn en veel humus bevatten. Plant op een afstand van 1,5 m. De struiken worden iets dieper geplant dan ze op de kwekerij hebben gestaan. Een struik met 4 - 6 scheuten levert voldoende productie. Wat er meer aanzit, wordt weggesnoeid. De overblijvende scheuten worden met eenderde van hun lengte bekort. Snoei aan het einde van het eerste jaar niet te veel. Zorg er alleen voor dat de struik open blijft, zodat veel (zon)licht alle scheuten kan bereiken.
Zwarte bes bloeit het beste op eenjarig hout. Vormen van tuiltjes of sporen is niet nodig. Vormen van eenjarige scheuten is essentie‰l voor een rijke opbrengst. In het najaar wordt in hoofdzaak gesnoeid om hout dat ouder is dan drie jaar weg te snoeien. De struik maakt zelf scheuten, die uit de grond komen. Lekker makkelijk dus. Let er bij snoeien wel op, dat er ieder jaar jonge scheuten worden aangehouden. Anders heb je niet ieder jaar bessen. Niet alle grondscheuten worden aangehouden: alleen de dikste.